De doop

De doop is het Mysterie van de tweede geboorte door water en de Heilige Geest. De doop leidt tot vergeving van de zonden en tot deelname aan het leven van genade.

In het Evangelie van Johannes staat dat als iemand niet opnieuw geboren wordt, hij het Koninkrijk van God niet kan zien (Johannes 3:3). De doop wordt sinds de allereerste generatie christenen daarom gevierd als het begin van een nieuw leven, namelijk een leven in en vanuit Jezus Christus. Dit leven blijft ons onze hele leven lang van binnenuit vernieuwen.

Johannes de Doper

In Mattheus 3 lezen wij dat Johannes de Doper al grote menigten mensen doopte voor de bekering en de vergeving van de zonden. Het was om de joden voor te bereiden om Jezus te accepteren. Zo staat in het Evangelie van Mattheus het volgende:

Ik doop u wel met water tot bekering, maar Hij Die na mij komt (..) zal u dopen met de Heilige Geest en met vuur.

Mattheüs 3:11

De doop is door Jezus zelf ingesteld toen hij de discipelen opdracht gaf om alle volken tot zijn leerlingen te maken door hen te dopen in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest (Mattheus 28:19). Jezus liet zich dopen door Johannes de Doper in de Jordaan, hoewel Jezus zelf niet gedoopt hoefde te worden. Door Zijn heilige doop, heeft Jezus het water van de Jordaan geheiligd. Het doopsel staat aan het begin van de christelijke identiteit. In het Evangelie van Johannes lezen wij het volgende:

Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Als iemand niet geboren wordt uit water en Geest, kan hij het Koninkrijk van God niet binnengaan.

Johannes 3:5

Om deze redenen is de doop verplicht gesteld binnen de Kerk. Alle gelovigen moeten eerst gedoopt worden, voordat zij de andere Mysteriën mogen ontvangen.

Waarom dopen wij met water?

Wij dopen met water om de volgende redenen:

• Johannes de Doper doopte Jezus en de menigten met water;
• Zoals daarnaast ook al hierboven aangegeven, kan iemand niet het Koninkrijk van God binnengaan als hij niet uit water en Geest geboren wordt;
• Ook de apostelen doopten in water. Zo staat in Handelingen 8:36: “En de kamerheer zei: Kijk, daar is water; wat verhindert mij gedoopt te worden?”

Hoe dopen wij?

Allereerst moet een persoon zich voorbereiden op de doop door bekering en geloof.

Binnen de Syrische traditie laat de priester de dopeling in de doopvont zakken en legt zijn rechterhand op diens hoofd. In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest giet hij dan drie keer water over het hoofd van de dopeling. Dit doet de priester in de vorm van een kruis, waarbij de priester eerst water van voor de dopeling’s voorzijde neemt, dan water van zijn achterzijde, dan van zijn rechter- en linkerzijde. Het gieten van water over het hoofd van de dopeling is in lijn met de leer van de Apostelen, namelijk de Didache:

“giet dan drie maal water over het hoofd in de Naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.”

Didache hoofdstuk 7, paragraaf 3

Een doop is correct uitgevoerd wanneer dit in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest is verricht.

Is het verplicht om kinderen te dopen?

In sommige kerken wordt beweerd dat alleen volwassenen gedoopt kunnen worden. Als argument geven ze aan dat een persoon zich eerst moet bekeren en moet geloven. Een kind, met name baby’s, kunnen dat nog niet. Die keuze zouden ze pas kunnen maken als ze op oudere leeftijd zijn. Daarnaast wordt vaak aangegeven dat de bijbel nergens expliciet de doop van kinderen benoemd.

De Syrisch-orthodoxe kerk vindt het zeer belangrijk dat ook kinderen en baby’s worden gedoopt en weerlegt bovengenoemde stelling met de volgende argumenten:

• Omdat een baby geen zonde begaat, hoeft er juist geen berouw of bekering te zijn voordat de doop plaatsvindt. Immers, Jezus sprak tot (zondige) volwassenen, die eerst in moesten zien dat ze in zonde leefden, voor ze gedoopt werden. De stap van bekering kan bij baby’s dus worden overgeslagen en kunnen we meteen overgaan tot de doop. Er is immers geen zonde waarover een kind berouw zou moeten tonen. Als we zouden aannemen dat ook kinderen zich (op latere leeftijd) eerst zouden moeten bekeren voor er gedoopt kan worden, dan wacht men in feite met dopen tot een kind oud genoeg is om te kunnen zondigen. Dat heeft tot gevolg dat de zonde een voorwaarde zou zijn voor de doop. Dat kan absoluut niet juist zijn!;
• Hoewel baby’s zelf niet zondigen, zijn zij wel onderhevig aan de erfzonde en dienen zij ook daarvan gereinigd worden door de doop;
• Nergens in de bijbel staat expliciet aangegeven dat de doop van kinderen niet zou moeten plaatsvinden;
• In Mattheus 28:19 geeft Jezus de opdracht om alle volken te dopen. Hier maakt Jezus geen uitzonderingen voor kinderen en baby’s;
• In Johannes 3:3 zegt Jezus dat als iemand niet opnieuw geboren wordt, hij het Koninkrijk van God niet kan zien. Ook hier wordt geen uitzondering gemaakt voor kinderen en baby’s;
• Hele gezinnen werden in de bijbel gedoopt. Bijvoorbeeld het gezin van Lydia: “En toen zij gedoopt was, en haar huisgenoten..” (Hand. 16:15) en het gezin van Stefanas: “Ik heb echter ook nog het huisgezin van Stefanas gedoopt.” (1 Kor. 1:16). Hoewel hier niet expliciet staat vermeld dat er ook kinderen bij het gezin waren, staat er 1) ook niet expliciet vermeld dat er géén kinderen bij hoorden en 2) zou het onlogisch zijn dat er nooit kinderen bij gezinnen betrokken zouden zijn;
• God sloot baby’s niet uit van het ontvangen van grote zegeningen, bijvoorbeeld: Jeremia werd gewijd voor hij in de moederschoot gevormd was (Jer. 1:5); Johannes de Doper werd vervuld van de Heilige Geest toen hij nog in de schoot van zijn moeder was (Luc. 1:15);
• Toen Johannes de Doper nog in zijn moeders buik was, sprong hij van vreugde op toen hij de stem van Maria, de Moeder Gods, hoorde (Luc. 1:41, 44). Dit bewijst dat baby’s – zelfs wanneer zij nog niet geboren zijn – in staat zijn geloof te hebben;
• In het Oude Testament moesten baby’s besneden worden om toegelaten kunnen worden tot Gods Verbond. Baby’s moeten nu gedoopt worden, omdat de doop in plaats is gekomen van de besnijdenis. In Kolossenzen 2:11 en 12 schrijft de apostel Paulus namelijk: “In Hem bent u ook besneden met een besnijdenis die niet met handen plaatsvindt (..) U bent immers met Hem begraven in de doop”;
• In Handelingen 2:37-39 zegt Petrus duidelijk dat mensen zich moeten laten dopen voor de vergeving van de zonden en zodat zij de gave van de Heilige Geest zullen ontvangen. Petrus vervolgt dat deze belofte óók voor de kinderen is;
• Jezus zegt in Lucas 16:18: “Laat de kinderen tot Mij komen en verhinder hen niet, want voor zodanigen is het Koninkrijk van God.” Als Jezus ons beveelt om de kinderen tot Hem te laten komen, waarom zouden wij ze dan niet moeten dopen en leerlingen van Jezus maken?

Ik ben als kind gedoopt. Mag ik mij op latere leeftijd nogmaals dopen?

Nee, de Syrisch-orthodoxe Kerk leert dat degene die (correct) gedoopt is, niet opnieuw gedoopt mag worden. Zogenaamde “born again” gemeenschappen beweren dat iemand nogmaals gedoopt mag worden als diegene op latere leeftijd zich meer bewust is van het geloof. In Efeziërs 4:5 schrijft de apostel Paulus echter: “één Heer, één geloof, één doop”. Daarnaast moet de doop gezien worden als een deelneming aan de dood en opstanding van Jezus (Rom 6:4 en Kol. 2:12). Jezus stierf eenmaal en is ook eenmaal uit de dood opgestaan. Ook wanneer iemand afstand neemt van het geloof en later weer tot Christus komt, mag diegene niet voor een tweede keer worden gedoopt. In Hebreeën 6 lezen wij hierover het volgende:

Want het is onmogelijk om hen die eens verlicht zijn geweest, die de hemelse gave geproefd hebben en deelgenoot zijn geworden van de Heilige Geest, en die het goede Woord van God geproefd hebben en de krachten van de komende wereld, en die daarna afvallig worden, weer opnieuw tot bekering te brengen, omdat zij voor zichzelf de Zoon van God opnieuw kruisigen en openlijk te schande maken.

Hebreeën 6:4

Heb je nog vragen? Check dan onderstaande video.